به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری صابرین نیوز، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، اخیراً به دلیل برنامههایی که برای پاکسازی نهادهای مختلف این کشور از کارمندان مختلف و جایگزین کردن افراد وفادار به خود به جای آنها در دستور کار قرار داده، هدف انتقادات شدید قرار گرفته است.
تازهترین اقدام ترامپ برنامههای او برای «پاکسازی» مأموران افبیآی که در تحقیقات فدرال مربوط به حمله 6 ژانویه به ساختمان کنگره مشارکت داشتند بوده است.
منتقدان ترامپ این اقدام را گامی دیگر به سوی «اقتدارگرایی» توصیف کردهاند و معتقدند ترامپ در حال حرکت دادن آمریکا به سمت یک دیکتاتوری تکنفره است. آنها میگویند این اقدامات نگرانیهایی را در مورد تضعیف دموکراسی و حاکمیت قانون در آمریکا ایجاد کردهاند.
برکناری دادستانها و مأموران افبیآی
امیل باو، معاون موقت دادستان کل آمریکا به تازگی دستور برکناری چندین دادستان که در تحقیقات مربوط به تلاش ترامپ برای تغییر نتایج انتخابات 2020 مشارکت داشتند را صادر کرد. این دستور منجر به اخراج حدود دوازده کارمند در دفتر دادستانی ایالات متحده در واشنگتن دیسی شد.
باو که وکیل ترامپ در پروندههای کیفری جمهوریخواهان بود، همچنین خواستار بازنشستگی یا اخراج چندین مدیر ارشد افبیآی شده است. او فهرستی از تمام مأموران افبیآی که در پروندههای مربوط به 6 ژانویه فعالیت داشتند را درخواست کرده که ممکن است شامل هزاران نفر باشد. این اقدام به عنوان گامی برای اخراج این مأموران نیز تلقی میشود.
باو در یک یادداشت داخلی که واشنگتن پست به دست آورده به یک دستور اجرایی که ترامپ در اولین روز ریاستجمهوری خود امضا کرد، استناد کرده است. در این بخشنامه این درخواست مطرح شده که «سلاحسازی» از قانون بایستی متوقف شود.
باو در این یادداشت نوشته است: «من معتقدم که مسئولان فعلی وزارت دادگستری نمیتوانند به این کارمندان افبیآی اعتماد کنند تا در اجرای وفادارانه دستور کار رئیسجمهور کمک کنند.»
واکنشها به اقدامات ترامپ
این اقدام با واکنشهای بسیار گسترده روبرو شده است. «جمی راسکین» نماینده مریلند و عضو ارشد کمیته قضایی مجلس، این اقدام را «توهینی شنیع به حاکمیت قانون» توصیف کرده است.
سناتور «کوری بوکر» از نیوجرسی هم در پستی در شبکه اجتماعی X (سابقاً توییتر) نوشته است: «این اقدام تکاندهنده به زبان ساده انتقامجویی است. کار این دادستانها و مأموران افبیآی حفظ حاکمیت قانون و پاسخگو کردن کسانی بوده که قانون را با عدم مشارکت در انتقال مسالمتآمیز قدرت شکستهاند.»
منتقدان ترامپ میگویند این اقدامات او و همتیمیهایش باعث نگرانیهای جدی درباره آینده دموکراسی در ایالات متحده شده است. به گفته آنها، برکناری دادستانها و مأموران افبیآی که در تحقیقات مربوط به 6 ژانویه مشارکت داشتند، میتواند به عنوان تلاشی برای تضعیف استقلال قضایی و اجرای قانون تفسیر شود. این اقدامات ممکن است باعث ایجاد ترس و ارعاب در میان کارمندان دولت شود و آنها را از انجام وظایف خود به صورت بیطرفانه بازدارد.
این اقدامات از طرف دیگر گامی به سوی اقتدارگرایی توصیف شدهاند. منتقدان میگویند که ترامپ با هدف قرار دادن مأموران افبیآی و دادستانها، در حال ایجاد یک سیستم حکومتی است که در آن وفاداری به رئیسجمهور بر حاکمیت قانون اولویت دارد.
وضعیت کنونی میتواند اعتماد عمومی به نهادهای قانونی و قضایی آمریکا که همین حالا هم در وضعیت مناسبی قرار ندارد، مختل کند. منتقدان میگویند اگر این باور در میان مردم ایجاد شود که نهادهای حکومتی تحت تأثیر فشارهای سیاسی هستند ممکن است به طور کلی از سیستم عدالت فدرال ناامید شوند.
ترامپ و برنامه F
برنامههای ترامپ را اکنون میتوان در راستای هشداری دانست که فرانسیس فوکویاما، استاد علوم سیاسی دانشگاه استنفورد و واضع نظریه جنجالی «پایان تاریخ» مطرح کرده بود. او چندی پیش در یادداشتی در نشریه فارینافرز ضمن اشاره به خطرات دور دوم ریاستجمهوری ترامپ بزرگترین خطر او را احتمال بازگشت به «برنامه F» عنوان کرده بود.
منظور از این برنامه فرمان اجراییای است که دونالد ترامپ در اکتبر 2020 امضا کرد و به دنبال لغو برخی حمایتها از آن دسته از کارکنان دولت بود که به رئیسجمهور وفادار نبودند.
او نوشته بود: «بزرگترین تهدیدی که وجود دارد احتمال بازگشت به برنامه F است. این نام یک فرمان اجرایی در پایان دور اول ترامپ بود که همه بوروکراتهای فدرال را به گونهای تحت اختیار قرار میداد که ترامپ میتوانست آنها را اخراج کند و به جای آنها افرادی را بنشاند که وفادار بودند.»
وی اضافه میکند: «این اساساً سیستمی بود که در قرن نوزدهم قبل از تصویب قانون پاندلتون 1884 رواج داشت. تحت برنامه F همه سیاسی میشوند و این تبعات زیادی برای افراد متخصص در دولت خواهد داشت. اجرای آن، همانند قرن نوزدهم فرصت بزرگی را در اختیار فساد قرار داد چون عدهای میتوانند از طریق پرداخت پول به مناصب دست پیدا کنند.»
اما تهدیدهای ترامپ تنها متوجه منافع داخلی آمریکا نیست. اقدامات او و تنشهایی که در داخل ایجاد میکند روی افول قدرت آمریکا در خارج از مرزها هم نقش داشته است.
فرانسیس فوکویاما در این خصوص مینویسد: «مدتی است که من احساس میکنم تنها عاملی که مقیاس واقعی افول آمریکا است تنشهای قطبی در داخل کشور ما است، چون این که اقتصاد شما چقدر خوب است یا ارتش شما چقدر قوی است اهمیت ندارد. اگر شما نتوانید روی نحوه استفاده از این منابع به توافق نرسید مثل این است که اصلاً آنها را در اختیار ندارید. فکر میکنم ما الان در چنین وضعیتی هستیم. این را در مورد اوکراین میبینیم. ما میتوانستیم قاطعانه مقابل روسها ایستادگی کنیم اما جمهوریخواهان زمستان گذشته کل کمکهای نظامی به اوکراین را به مدت 6 ماه قطع کردند.»
در مجموع، چنانچه پایگاه ووکسنیوز نوشته، به نظر میرسد دور دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ موجب خواهد شد میزان اعتماد عمومی به سیستم حکومت آمریکا که همین الان هم در وضعیت مناسبی نیست بیش از پیش تضعیف شود و جایگاه ایالات متحده در جهان نیز روند نزولی پیشین را ادامه دهد.
انتهای پیام/