داستان سیدحسن نصرالله-۱۶| افشای هویت دو جاسوس اسرائیل
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری صابرین نیوز، خبرگزاری صابرین نیوز طی سلسله‌یادداشت‌هایی به بازخوانی فراز و نشیب زندگی رهبران مقاومت اسلامی لبنان می‌پردازد. در همین راستا بازخوانی حیات سیدحسن نصرالله رهبر شهید و اسطوره‌ای حزب‌الله لبنان و نقش وی در بالندگی محور مقاومت با عنوان «زندگی و زمانه سیدحسن نصرالله» در قالب مجموعه مقالاتی منتشر خواهد شد و حالا قسمت شانزدهم آن پیش روی شماست.
در قسمت‌های پیشین توضیح دادیم که ریشهیابی علل اجتماعی و تاریخی جنگ داخلی لبنان و فراز و فرودهای آن، از این منظر برای بحث ما (زندگی و زمانه شهید سیدحسن نصرالله) اهمیت دارد که بسترهای شکل͏گیری مقاومت اسلامی لبنان را بهتر درک کنیم. آیا مقاومت اسلامی لبنان یک پدیده خلق‌الساعه بود یا با انباشت تجارب ملت لبنان طی دهه‌های مختلف شکل گرفت؟ پیش͏تر توضیح داده͏ایم که جنگ داخلی لبنان را باید نقطه عطف زمانه «سیدحسن نصرالله» دانست که مسیر زندگی وی را تغییر داد. اولاً «حزب‌الله لبنان» و شمایل فعلی «مقاومت اسلامی لبنان» نتیجه مستقیم – و به تعبیری: فرزند – جنگ داخلی لبنان است؛ ثانیاً شخص سیدحسن نصرالله نیز زندگیاش در اثر این جنگ داخلی کاملاً دگرگون شد. در اثر این جنگ، خانوادهاش از بیروت به جنوب بازگشتند و نهایتاً سیدحسن راهی عراق شد تا با شهید «سیدعباس موسوی» آشنا شود و در مسیر جهاد و مقاومت قرار گیرد.
یک زن اسلحه به دوش، در حال قدم زدن در خیابان‌های بیروت؛ در خلال جنگ داخلی
جنگ داخلی لبنان، توطئه‌ای خارجی به دستور آمریکا و اسرائیل و پیمانکاری احزاب راستگرای افراطی مارونی لبنان بود؛ اما باعث شد تا «مقاومت اسلامی لبنان» به میدانداری شیعیان شکل بگیرد. این جنگ به دو جهت تأثیر قابل توجهی در حیات شهید سیدحسن نصرالله داشت
از قسمت چهارم، به فصل دوم زندگی سید حسن نصرالله، یعنی «جنگ داخلی لبنان» وارد شدیم و طی 5 قسمت، به «ریشههای شکل‌گیری این جنگ» پرداختیم. از قسمت نهم از نظر تاریخی وارد مقطع جنگ داخلی لبنان شدیم و ماجرای «فاجعه عین الرمانة» را به عنوان مبدأ شروع جنگ داخلی تشریح کردیم. در قسمت‌های دهم تا سیزدهم، به نقش رژیم صهیونیستی و ایالات متحده در ایجاد جنگ داخلی لبنان پرداختیم. در قسمت پانزدهم به صورت عمومی نشان دادیم که وابستگی به خارج در فضای سیاسی لبنان امری جا افتاده و عادی بود. در این قسمت نشان می‌دهیم که چگونه اسرائیل توانست پازلی را در این بستر طراحی کند که زمینه برای ورود به بیروت و تصرف نیمی از لبنان فراهم شود. در قسمت آینده نیز نشان خواهیم داد که مزدوران و همپیمانان رژیم صهیونیستی، به دنبال جلب حمایت کشورهای عربی رفتند تا با پول و سلاح آنان به جنگ با مقاومت فلسطینی بروند!
نژادپرستی افراطی و انگیزه بالا برای مبارزه با مسلمانان و فلسطینی‌ها؛ علت تشکیل گروه‌های مسلح مارونی
در قسمت‌های پیشین به تفصیل در مورد شکل‌گیری «پیمان سه‌جانبه» و در ادامه «گروه‌های مسلح افراطی مسیحی» سخن گفته‌ایم. در قسمت دهم – با عنوان «نقشه اسرائیل برای جنگ داخلی لبنان» – بستر شکل‌گیری پیمان سه‌جانبه راست‌گرایان افراطی را شرح دادیم که متشکل از «پی‌یر الجمیل» (رهبر حزب «کتائب»)، «کمیل شمعون» (رهبر حزب ملی‌گرایان آزادیخواه یا «الوطنیین الأحرار») و «ریمون اده» (حزب مجمع ملی یا «الکتلة الوطنیة») بود. در قسمت سیزدهم – با عنوان «تشییع جنازه جنجالی؛ مقدمه جنگ داخلی» – از سه گروه شبه‌نظامی مسلح «حزب الکتائب»، «حزب الوطنیین الأحرار» و «جیش التحریر الزغرتاوی» نام بردیم که مقرر شد تسلیح و تجهیز شوند تا به اردوگاه‌های فلسطینی حمله کنند! وجه اشتراک دو دسته فوق، «حزب الکتائب» (پی‌یر الجمیل) و «حزب الوطنیین الأحرار» (کمیل شمعون) هستند. در قسمت دوازدهم – با عنوان «آمریکا و تشکیل شبه نظامیان لبنان» بیان شده بود که این دو حزب، شاخه نظامی خود را در سال 1968 تأسیس کرده بودند؛ یعنی یک سال پیش از معاهده قاهره و 7 سال قبل از شروع جنگ داخلی لبنان!
از راست: کمیل شمعون، پی‌یر الجمیل، بشیر الجمیل
دو نفر سمت راست پیشقراولان جنگ با مسلمانان بودند و نفر سمت چپ به عنوان فرمانده شاخه نظامی کتائب، به صورت علنی و میدانی به نیروی متحد (نیابتی) اسرائیل در لبنان بود
در قسمت سیزدهم، ماجرای جلسه مذکور را شرح داده و این نکته را بازگو کردیم که «[در فضای بعد از تشییع جنازه سه فرمانده فلسطینی،] نه‌تنها افراطیون جناح موسوم به «پیمان سه‌جانبه»، بلکه عموم احزاب راست میانه – شامل رئیس جمهور وقت (سلیمان فرنجیه) و بخش مهمی از جناح شهابی‌ها – در این زمینه (تسلیح گروه‌های شبه‌نظامی راست افراطی) با ایالات متحده به توافق رسیدند.» حال این پرسش مطرح می‌شود که مهم‌ترین مزیت این‌ها چه بود که در جلسه کاخ بعبدا، سران جناح راست بر سر تسلیح و تجهیز آنان اجماع کردند؟ طبق گزارش شماره 532 اداره رکن دوم ارتش لبنان، حتی اگر ارتش لبنان از نظر تسلیح و آموزش در عالی‌ترین سطح هم باشد، باز نمی‌تواند گروه‌های فلسطینی را به طور کامل خلع سلاح کند! در این گزارش، علت این امر «ترکیب طائفه‌ای» ارتش در سطح درجه‌داران و سلسله‌مراتب فرماندهی است و عنوان شده بخش مهمی از طوائف [به تعبیر دقیق‌تر: مسلمانان] فاقد انگیزه لازم برای خلع سلاح کردن گروه‌های فلسطینی هستند!
برای سرکوب گروه‌های فلسطینی و همپیمانان لبنانی آن‌ها، بر روی «گروه‌های مسلح افراطی مارونی» سرمایه‌گذاری شد؛ زیرا ارتش لبنان از نظر انگیزه و جهت‌گیری حاضر به سرکوب لبنانی‌ها نبود
به این ترتیب بود که سران جناح راست به این جمع‌بندی رسیدند که اگر قرار باشد گروهی لبنانی به اردوگاه‌های فلسطینی حمله کند، این کار باید بر عهده گروه‌های شبه‌نظامی افراطی مارونی قرار داده شود که «دستشان بر روی ماشه مسلسل نلرزد!» این در حالی است که در همان زمان، نزدیک به 85 درصد فرماندهان ارشد ارتش لبنان، مسیحی بودند! معاون رئیس ستاد مشترک ارتش نیز در گزارشی صریحاً نوشت: «ارتش، به یک جناح یا طائفه تعلق دارد و ارتش فراگیر ملی نیست!» در همین راستا، نهایتاً تصمیم گرفته شد تا گروه‌های شبه‌نظامی مسلح افراطی را تقویت کنند تا آن‌ها به جنگ فلسطینی‌ها بروند. در این راستا چهار محور «تأمین مالی»، «ترغیب جوانان برای اقبال بیش‌تر به گروه‌های شبه‌نظامی»، «تسلیح» و «آموزش» در دستور کار قرار گرفت.
تصویر منسوب به پی‌یر الجمیل در درگیری‌های سال 1958
در این‌جا ذکر این نکته خالی از لطف نیست که – همان طور که در قسمت هشتم با عنوان «کشتار مسلمانان، مقدمه ظهور فالانژها» شرح دادیم – در سال 1958 مشارکت فعال حزب کتائب در سرکوب قیام مسلمانان، باعث استقبال گسترده بخش افراطی جامعه مارونی به این حزب شد و «در کشوری که مجموع جمعیت آن تنها 2.2 میلیون نفر بود، 70 هزار نفر به صورت رسمی به عضویت حزب کتائب درآمدند.» طبعاً آن سابقه ذهنی هم کمک می‌کرد تا حدود 15 سال بعد، همین گروه میداندار مبارزه با فلسطینی‌ها شود.
تصاویری از مسلحین حزب کتائب در سرکوب قیام مسلمانان در سال 1958
نیروهای کتائب در سال 1958، تنها گروهی بودند که بی‌پروا و به شکل گسترده و خشن انقلابیون را به قتل می‌رساندند.
توصیف دقیق کمیل شمعون و پی‌یر الجمیل
در ماجراهای سال 1958، «کمیل شمعون» رئیس‌جمهور بود و حتی وساطت «فؤاد شهاب» را نیز برنتابید. در میدان و در نبردهای خیابانی نیز آتش بیار معرکه حزب کتائب و «پی‌یر الجمیل» بود. حالا دقیقاً همین دو نفر به پیشقراولان حمله به گروه‌های فلسطینی تبدیل شدند. از همین منظر، مروری بر شخصیت آنان جالب است.
انور سادات و مناخیم بگین در آغوش یکدیگر؛ جیمی کارتر هم در حال تشویق این دو
تصویری از مذاکرات کمپ‌دیوید با حضور رؤسای جمهور مصر و آمریکا و نخست‌وزیر اسرائیل
در خلال این مذاکرات، مناخیم بگین، هویت بخشی از مزدوران خود در لبنان را بازگو کرد
در سال 1978، در خلال مذاکرات کمپ‌دیوید و عادی‌سازی روابط میان مصر و رژیم صهیونیستی، «مناخم بگین» نخست‌وزیر وقت اسرائیل با افتخار خطاب به انور سادات می‌گوید: «با افتخار باید بگویم ما برای گروه‌های مسیحی در لبنان سلاح می‌فرستیم.» هدف بگین از این سخنان، اعلام این نکته بود که تل‌آویو نسبت به کشورهای عربی در موضع قدرت است و به جای گارد دفاعی، به سمت نقش‌آفرینی در معادلات داخلی آن‌ها رفته است. انور سادات رئیس جمهور وقت مصر در پاسخ می‌گوید: «شما را چه به کمیل شمعون؟! [شخصیتی بهتر از او پیدا نکردید!] او واقعا خوار و منحط است. ابتدا مزدور انگلستان بود، بعد به مزدوری فرانسه درآمد، بعد سراغ آمریکا رفت و در مرحله بعد سوریه آن را به کار گرفت. حالا هم مزدور شما شده است.»
این ماجرا در کتاب «جنگ گمراه کننده؛ عملیات اسرائیل در لبنان» (الحرب المضللة .. حرب إسرائیل فی لبنان) نوشته «زئو شیف» و «ایهود یعاری» آمده است. زئو شیف، یک افسر نظامی فرانسوی-اسرائیلی و دبیر بخش نظامی روزنامه هاآرتص و گزارشگر نظامیان در ویتنام، شوروی، اتیوپی و… بود که در رسانه‌های اسرائیلی به «سرهنگ خبرنگاران جنگی» مشهور است. ایهود یعاری نیز از معدود خبرنگاران برجسته اسرائیلی است که با رهبران عربی مانند «یاسر عرفات»، «حسنی مبارک» و… دیدار کرد و فرد معتبری به حساب می‌آید.
از راست: آریل شارون، آویگدور بن‌گال و ایهود باراک در خاک لبنان
اسرائیل با به کار گیری «کمیل شمعون» و «پی‌یر الجمیل» لبنان را به کام جنگ داخلی فرستاد تا مقدمه‌ای باشد برای عملیات خودش و اشغال بیروت
در مورد پی‌یر الجمیل نیز در قسمت‌های پیشین این یادداشت مفصل صحبت کرده‌ایم. در این‌جا به ذکر این نکته بسنده می‌کنیم که «سامی شرف» مدیر دفتر جمال عبدالناصر – در مصاحبه با «نقولا ناصیف» در روزنامه الاخبار – صریحا می‌گوید در خلال مذاکرات کمپ‌دیوید، طرف اسرائیلی به مصری گفته بود: «پی‌یر الجمیل، جاسوس اسرائیل است.»
جمع‌بندی
اگر روند کلی تحولات را دنبال کنیم، با این پازل مواجه می‌شویم:
گام اول) عملیات «الفردان» توسط ارتش اسرائیل در قلب بیروت انجام شد. در این عملیات، طی چند ساعت سواحل دو شهر بیروت و صور در اشغال ارتش اسرائیل بود؛ اما ارتش لبنان هیچ واکنشی از خود نشان نداد. در این‌جا قابل تأمل است که چرا ارتش لبنان وارد عملیات نشد؟ همین موضوع، خشم گسترده‌ای را در ملت لبنان ایجاد کرد و حدود ده درصد کل جمعیت در مراسم تشییع جنازه سه فرمانده فلسطینی (قربانیان ترور الفردان) حضور پیدا کردند.
گام دوم) حضور گسترده در مراسم تشییع و استعفای اعتراضی نخست‌وزیر وقت، باعث شد تا رئیس‌جمهور و سران جناح راست در موضع سختی قرار بگیرند و تحت فشار آمریکا، با ایده تسلیح و تقویت گروه‌های شبه‌نظامی راست افراطی موافقت کنند. این گروه‌ها، از 7 سال قبل تأسیس شده بودند و چند سال بعد خود صهیونیست‌ها اذعان کردند که در رأس دو گروه اصلی، دو مزدور و جاسوس اسرائیل قرار داشتند.
گام سوم) اقدامات این گروه‌های مسلح افراطی باعث شد تا لبنان به چاه «جنگ داخلی» سقوط کند. جنگ داخلی از طرفی باعث ویرانی لبنان شد و از طرف دیگر بستری را مهیا کرد تا ارتش اسرائیل، بیروت را اشغال و بیش از نیمی از خاک لبنان را به تصرف خود در بیاورد. اسرائیل از سال 1967 چنین طرحی را داشت و 15 سال بعد در سال 1982 به این هدف نائل آمد.
به همین جهت در یک تحلیل کلان می‌توان گفت اساساً عملیات الفردان به این نیت طراحی و اجرا شد تا اسرائیل بتواند بیروت را اشغال کند. اما رئیس جمهور وقت (سلیمان فرنجیه) دیر متوجه این موضوع شد و بهای سختی برای این اشتباه خود پرداخت که در قسمت‌های آینده به آن اشاره خواهد شد. از سوی دیگر کشورهای عربی نیز در درک این ماجرا دچار اشتباهات بزرگی شدند که در قسمت آینده به آن اشاره خواهیم کرد.
انتهای پیام/