اشکالات فیلترینگ و ضرورت اجرای شبکه ملی اطلاعات

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری صابرین نیوز، علی امینی عضو شورای مرکزی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان در یادداشتی نکاتی را درباره موضوع فیلترینگ مطرح کرد.

وی در این یادداشت با بررسی وضعیت پیام‌رسان‌های داخلی و سیاست فیلترینگ آورده است: اجرای شبکه ملی اطلاعات باید از اولویت‌های دولت باشد و با ارائه خدمات خوب و ارزان به مردم، کسب و کارها را نیز به این بستر سوق دهند. به طور نمونه اجرای سیاست‌های ‎چین در حوزه اینترنت و تجمیع همه خدمات در ‎وی چت را از نمونه‌های موفق اجرای شبکه ملی اطلاعات و محدود کردن قدرت آمریکا و اسرائیل در حوزه اینترنت می‌توان دانست.

در این یادداشت آمده است:

عملکرد نادرست در خصوص فیلترینگ فضای مجازی موضوعی نیست که بتوان از آن دفاع کرد. زمانی که مصادیق محتوا و زیرساخت‌های ناسالم گسترش می‌یابد، استفاده نادرست دولت از ابزارهای حکمرانی باعث می‌شود که فیلترینگ به‌طور وسیع‌تری اعمال شود. سیاست‌گذاری غلط در این زمینه باعث می‌شود به‌جای محدود کردن دسترسی به فضای ناسالم، با فیلتر کردن بسیاری از اپلیکیشن‌ها و استفاده مخاطبان از فیلترشکن‌های مختلف، دسترسی به آن فضای ناسالم افزایش یابد. این موضوع حتی تهدیدی جدی برای کودکان و نوجوانان است.

 یکی از تبعات منفی فیلترینگ، افزایش رفتارهای مخفیانه در استفاده از فضای مجازی است. زمانی که کودکان و نوجوانان از دسترسی به برخی وب‌سایت‌ها و محتوای خاص محروم می‌شوند، اغلب به دنبال راه‌های دور زدن فیلترینگ خواهند بود. این امر می‌تواند آنها را در معرض خطرات بیشتری از جمله مواجهه با محتواهای مضر و نامناسب قرار دهد. به‌علاوه، این رفتارهای مخفیانه ممکن است باعث ایجاد فاصله بین والدین و فرزندان شود و کنترل خانواده‌ها بر استفاده اینترنتی کودکان را کاهش دهد.

آیا تا به امروز ‎فیلترینگ جواب داده؟ آیا کسی ‎توییتر و ‎تلگرام استفاده نمی‌کند؟ خیلی راحت با فیلترشکن می‌شود از فیلتر عبور کرد. حقیقت امر اینجاست که در بحث فیلترینگ هم به گونه‌ای که باید عمل می‌شد، نشد. به‌نظر بنده فیلترینگ حداقل باید بصورتی باشد که عوام به هیچ وجه دسترسی به پلتفرم خاصی را نداشته باشند به مشابه فیلترینگ واتساپ و اینستاگرام در ابتدای اغتشاشات 1401. اینکه بگوییم فیلتر کرده‌ایم و عوام با اقسام فیلترشکن وارد پلتفرم‌ها شوند صرفا فراهم کردن بساط دلالی فیلترشکن، دسترسی آزادانه‌تر به محتواهای غیراخلاقی و همچنین ایجاد نارضایتی ملی است.

اینکه یک کاندید با وعده رفع فیلترینگ مورد استقبال بالای مردم قرار می‌گیرد خود گواه آن است که اجرای این سیاست حداقل به این شکل غلط بوده است.

متصور می‌شویم که سیاست فیلترینگ بسترهای ارتباطی خارجی، سیاست درستی است. اما آیا کارگزاران در خصوص قبل و بعد از اجرای این سیاست نیز فکر کردند؟! به عقیده ما می‌بایست قبل از اجرای این سیاست، حداقل تمامی بسترهای داخلی تقویت می‌شدند تا امکان رقابت با پلتفرم‌های خارجی را به معنی واقعی کلمه داشته باشند. اما خب اینگونه نشد. 

حقیقت این است که مردم در برهه‌ای که می‌بایست حمایت خودشان از بسترهای داخلی را خیلی خوب بعمل آوردند اما ضعف و عدم ارتقای غیرقابل چشم پوشی این بسترها واقعا مردم را به تنگ آورد و مجدد آنها رو به سمت بسترهای خارجی سوق داد. به طور مثال حتی پس از اجرای فیلترینگ تلگرام در دولت آقای روحانی شاهد سرمایه‌گذاری کارگزاران در انتشار نسخه‌های جایگزین برای تلگرام بودیم و نسبت به بسترهای داخلی مستعد بی‌توجهی صورت گرفت. ایتا تقریبا شبیه‌ترین بستر به تلگرام است، اما ایتا کجا و تلگرام کجا . کاملا واضح است که در توسعه بسترهای داخلی کاملا ضعیف عمل شده و حتی از ظرفیت بخش خصوصی، نخبگانی و دانش بنیان برای ارتقا این بسترها نیز آنطور که باید استفاده نشده است.

در زمینه تبلیغ به جهت ترویج استفاده از پلتفرم‌های داخلی یک فرآیند به شدت ضعیف را شاهد بودیم که یکی دیگر از دلایل موثر شکست پروژه فیلترینگ و عدم استقبال از بسترهای داخلی است. بطور مشابه ابتدای راه‌اندازی روبیکا به شکل نسبتا قابل قبولی در صداوسیما و… به کمک چهره‌های مشهور و حتی ارائه خدمات تشویقی و جذاب توسط این پلتفرم و تبلیغات وسیعی شکل گرفت و شاهد استقبال بالای مردم از این پلتفرم بودیم و همچنان این پلتفرم علیرغم تمامی ایراداتی که دارد، محبوبیت خوبی در میان مردم بویژه نوجوانان دارد.این عملکرد موفق را می‌شد بعنوان یک مشت از خروار دید. اما خب متاسفانه نه تنها برای تبلیغ سایر پلتفرم‌ها اینگونه عمل نشد، حتی همان بستر نیز برای حفظ مخاطبانش بطور قابل قبولی ارتقا نیافت.

البته که این اپلیکیشن‌ها از نظر قابلیت نیز توان ادامه رقابت با سایر بسترها را هم نداشتند. صرف وجود درگاه‌های بانکی در این نرم افزارها برای تشویق مردم به استفاده از این نرم افزارها هم کافی نیست.

همانطور که مقام معظم رهبری چندین بار نیز چندین بار به این موضوع اشاره کردند راهکار برون رفت از این معضلات این است که باید شبکه ملی اطلاعات با جدیت راه‌اندازی شود و اینقدر خدمات خوبی ارائه شود که مردم فعالیت‌هایشان را به آنجا ببرند و البته که این با زور نمی‌شود. 

اجرای شبکه ملی اطلاعات باید از اولویت‌های دولت باشد و با ارئه خدمات خوب و ارزان به مردم، کسب و کارها را نیز به این بستر سوق دهند. بطور نمونه اجرای سیاست‌های ‎چین در حوزه اینترنت و تجمیع همه خدمات در ‎وی چت را از نمونه‌های موفق اجرای شبکه ملی اطلاعات و محدود کردن قدرت آمریکا و اسرائیل در حوزه اینترنت دانست.

انتهای پیام/